Dünya nüfusu 7 milyarı geçti. Günlük yiyecek üretiminde ihtiyaç duyulan su miktarı kişi başına 2 bin litre oldu. Kullanılan su miktarının ‘Su ayak izi’ olarak tanımlandığını belirten Başkent Üniversitesi’nden Prof. Dr. Zeliha Eser, bu konuda bazı önlemler alınması gerektiğini söyledi.
Sizce bir kilo dana eti soframıza gelinceye kadar kaç litre su kullanılıyor?
Bir kilo dana eti için kullanılan su miktarının 15 bin 500 litre olduğunu kaydeden Eser, “Dananın beslendiği yemin yetişmesinde kullanılan sudan başlayıp, dananın temizliğinde kullanılan ve kesilinceye kadar içtiği su miktarının toplamı su ayak izini oluşturuyor. Başka bir örneği de kahve üzerinden verebiliriz. Bir fincan sade kahvenin son kullanıcıya kadar geçirdiği süreçleri tanımlamak gerekirse; kahve bitkisinin yetiştirilmesi, hasadın yapılması, rafine edilmesi, nakliyesi, kahve çekirdeklerinin paketlenmesi, perakendecilere dağıtımı, satılması ve fincana koyulması aşamaları karşımıza çıkıyor. Bütün bu süreç için gereken su miktarı 140 litredir. Bu kahve, kağıt bardakta, bir de süt ve şeker eklenerek tüketildiğinde ise harcanan su miktarı 68 litre daha artarak 208 litreye çıkıyor. Bundan sonra çayımızı ve kahvemizi soğutup sonra da dökerken su ayak izini hatırlamakta fayda var” diye konuştu.
Dünya’daki su rezervinin yüzde 3’ü tatlı su
Üçte ikisinin su ile kaplı olduğu için Dünya’nın, su zengini bir gezegen olarak görüldüğünü kaydeden Eser, şunları söyledi: “Ancak, dünyadaki su rezervinin sadece yüzde 3’ü tatlı sudur. Bilim adamları dünyanın kıt kaynaklarının 8 milyar insan ve 2 milyar büyükbaş hayvanı gereği gibi beslemeye yetmeyeceğini açıkça ifade ediyorlar. Ayrıca Türkiye sanıldığı gibi su zengini bir ülke değil. Türkiye’de kişi başına düşen kullanılabilir su miktarı yıllık bin 650 m3’tür. Bugün Türkiye uluslararası ölçütlere göre “su sıkıntısı çeken ülkeler” kategorisinde yer alırken, 2030 yılında nüfusun 100 milyona çıkması durumunda “su fakiri ülkeler” arasında olacak.”
Su tüketiminin büyük bir bölümünün yiyecek üretimi için kullanıldığını belirten Eser, “Bu nedenle su ve yiyecek arasında yakın bir ilişki vardır. Su ekonomik bir mal olarak görülmelidir. Dolayısıyla, bugünden önlemlerin alınması mevcut su kaynaklarının çok amaçlı kullanılması zorunlu hale gelmektedir” şeklinde konuştu.