Saçınız dökülüyor ve ne yapacağınızı bilmiyorsunuz. Çevrenizden sarımsak sürmek de dahil bir sürü öneri alıyorsunuz. Peki bu durumda ne yapmak en sağlıklı yöntem olur? Ankara Üniversite Tıp Fakültesi Deri ve Zührevi Hastalıklar Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Pelin Koçyiğit, saç dökülmesi ve bakımı ile ilgili merak edilen soruları yanıtladı.
Saç dökülmesinin nedenleri nelerdir? Dökülmeye karşı nasıl bir bakım önerirsiniz?
Öncelikle saç dökülmesinin nedenini bulmak gerekir. Hormonal etkilerle mi oluyor, demir eksikliği ya da sistemik bir hastalıktan mı, ilaç kullanımından mı bunları sorgulamak ve tetkik yapmak gerekir. Sadece muayene ile bile dökülmenin sebebi hakkında önemli bilgiler edinebiliyoruz. Nedenini bulduktan sonra tedaviyi belirliyoruz.
Mesela, sorun demir eksikliği ise, ki bu çok sık karşılaştığımız bir durum depo demir seviyelerini belli bir düzeye çıkarmadan dökülmeyi engellemek mümkün değil. Dışarıdan istediğiniz kadar şampuan, losyon ya da yağ kullanın hiç birisi dökülmeyi durduramaz.
Bir diğer sorun ise, erkek tipi saç dökülmesi dediğimiz dökülme. Hem kadınlarda hem erkeklerde olabiliyor. Bu durum hormonal etkilerle ortaya çıkıyor. Genetik etkiler söz konusu. Başın tepe bölgesi ve yanlarındaki kıl kökleri testosterona çok duyarlıdır. Burada değerlendirme yapıp ardından bu hormonal etkilere yönelik tedaviler verilmeli.
Bir diğer hormonal durum ise; Tiroid hastalıklarıdır. Yaygın saç dökülmesi ve saçlarda zayıflık incelme olan hastalarda mutlaka kontrol edilmelidir. Bazen saç dökülmesi sayesinde kişilerdeki tiroid hastalıklarının teşhisini koyuyoruz.
Halk arasında bilinen bazı bitkiler var. Mesela sarımsağı saça sürmek yararlı mıdır?
Saç kıran (Alopesi areata) diye bir hastalık var. Bozuk para büyüklüğünde alanlarda saçlar dökülüyor. Bu bölgelerde kıl kökleri bir süre saç üretemiyor. Sarımsağın içerisinde tahriş edici bir takım maddeler var ve sürülen bölgelerde bir nevi tahriş oluşturarak kıl köklerini uyarabiliyor. Ama tabii ki bu bir çözüm değil. Tıbbi olarak hazırlanan bir takım formüllerimiz var. Saç derisine ve saçlara zarar vermeden ve medikal olarak da hastalığa neden olan durumu ortadan kaldırabilecek içerikli ilaçlar bunlar. Zaten her saç dökülmesi saç kıran değildir. Nedenini öğrenmek gerekir. Saçı seyreldi diye sarımsak sürmenin de bir anlamı yok.
Saç dökülmesinden sonra yeni saç çıkıyor mu?
Tamamen saç derisinin tahrip olduğu bazı saç hastalıkları var. Artık ne yaparsanız yapın, saç çıkmayacaktır. O nedenle de saç dökülmesinin erken dönemlerinde sebep tespit edilirse bu tür hastalıkların ayırımının da yapılabilmesi mümkün olur ve uygun tedavi ile kalıcı saç dökülmeleri önlenebilir.
Saçın dökülme nedenine göre yapılan tedavilerle kalıcı dökülmeleri önlemek ve imkan varsa yeni saç çıkışı sağlamak mümkün. Ancak dergilerde ya da televizyonda gördüğünüz yeniden saç çıkartacak diye verilen tariflere itibar etmemek gerek. Sürekli söylediğim gibi önce nedeni bilinmeli. Körlemesine yapılacak ve tıbbi olmayan uygulamalarla tedavi açısından çok kıymetli olabilecek vakitler boşa harcanmamalı.