Hacettepe Üniversitesi Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı (ÖYP) Koordinatörü Prof. Dr. Mutlu Aytemir, yaptığı çalışmalarla yeni bilim insanlarının yetişmesi için Hacettepe Üniversitesi adına önemli adımlar atıyor bu alanda kongre düzenleyerek bir ilki başarıyor.
12 Mart 2012 tarihinde Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı (ÖYP), Koordinatörü olarak göreve başlayan Prof. Dr. Mutlu Aytemir, göreve geldiği ilk günden bu yana araştırma görevlilerinin kayıt, atama, kaynak aktarımı ve kullanımı, yurtiçi/yurtdışı bilimsel çalışmaların koordinasyonunu üstelenerek yerine getirmeyi hedeflediğini ifade ediyor. ÖYP ile kabul edilen araştırma görevlilerinin sorunlarının çözülmesi için adımlar atıldığını dile getiren Aytemir, geçtiğimiz yıl 8 Mayıs’ta bu konuda ilk çalıştayın Hacettepe Üniversitesi’nde düzenlendiğini kaydetti. Bu çalıştaydan elde edilen bilgilerin ÖYP de yaşanılan sorunların tespiti açısından çok faydalı olduğu için Aytemir, bu yıl 20-21 Mayıs 2013 tarihleri arasında Hacettepe Üniversitesi’nde ÖYP Kongresini düzenleyeceklerini söyledi. Ayrıca, Hacettepe Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. A. Murat Tuncer’in bu programa çok önem verdiğini, ülkemizin yüksek düzeyde öğretim üyesi açığını bu programla tamamlayacağına inandığını açıkladı. Üniversitemizde verilen kaliteli yüksek lisans ve doktora programları ile nitelikli ve donanımlı ÖYP araştırma görevlilerinin eğitimi sağlanmaktadır.
Hacettepe Üniversitesi ÖYP Koordinatörü Prof. Dr. Mutlu Aytemir, Med-Index’in sorularını yanıtladı.
ÖYP Nedir?
Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı (ÖYP), yeni kurulmuş üniversitelerde yeterli sayıda öğretim üyesi olmayan ve/veya yüksek lisans/doktora programı bulunmayan birimlere nitelikli öğretim üyesi yetiştirilmesini sağlamaktadır. Araştırma görevlilerinin ÖYP üniversitesine 33. madde ile atandıktan sonra, diğer üniversitelerde yüksek lisans/doktora yaptırılarak ve eğitimleri bittikten sonra tekrar ÖYP üniversitelerine dönerek ülkemizde bulunan öğretim üyesi sayısındaki açık kapatılıyor. Lisansüstü eğitim amacıyla çok sayıda bilim insanı YÖK ya da Milli Eğitim Bakanlığı bursları ile uzun süreli yurt dışına gönderiliyor. Büyük bütçeler ile yurt dışına gönderilen bu bilim insanlarımız ya ülkemize geri geliyorlar ya da Amerika’da, Avrupa’da kalarak hiçbir şekilde Türkiye’ye geri dönmüyorlardı. Ülkemizin bütçesini çok iyi şekilde kullanmak gerekiyor. ÖYP bu programlara alternatif olarak tasarlanmış yeni bir modeldir. Bu ÖYP araştırma görevlileri ülkemizdeki diğer üniversitelere dağıtılarak, ÖYP üniversitelerinin de kalkınmalarını sağlamak hedefleniyor. Ayrıca, nitelikli öğretim üyesi yetiştirilmesi amaçlanıyor. Hacettepe’de 2006 yılında Devlet Planlama Teşkilatı (DPT)’nın desteği ile başlayan bu program 2010 yılında Yükseköğretim Yürütme Kurulu kararı ile YÖK’e devredilmiştir. Üniversitemizde 67 ÖYP araştırma görevlisi ile başlamış olan bu program bugün 75 farklı ÖYP üniversitesinden gelen 400 ÖYP araştırma görevlisinin eğitimlerini sürdürmesiyle devam etmektedir.
Kimler Başvurabiliyor?
Lisans mezunu veya lisansüstü eğitim gören herkes başvurabilmektedir. ÖYP puanı yüzde 60 ALES, yüzde 25 lisans mezuniyet puanı ve varsa yüzde 15 yabancı dil sınavının ortalaması alınarak hesaplanmaktadır. Başvuruda yabancı dil puanı aranmıyor. Sıfır bile alsanız, 2 yıllık zaman zarfında 65 puan alması koşulu ile YÖK tarafından belirlenen 15 farklı üniversitede 6 ay süren dil eğitimine tabi tutuyorlar. Eğitim masrafları YÖK tarafından karşılanıyor. Hacettepe Üniversitesi Yabancı Diller Yüksek Okulu da ÖYP araştırma görevlileri için dil eğitimi vermektedir.
Atamalarla Nasıl Yerleştiriliyor?
ÖYP üniversiteleri yılda 2 kez öğretim üyesi ihtiyacı bulunan bölümler için araştırma görevlisi ilanına çıkmaktadır. ÖYP puanları ve araştırma görevlilerinin tercihleri doğrultusunda merkezi sistemle YÖK tarafından ÖYP üniversitelerine yerleştirilip, 33. madde ile ilgili birimlere atamaları gerçekleştirilmektedir. Eğitim veren diğer üniversitelerle birlikte üniversitemizde yılda 2 kez ÖYP üniversitesinden gelecek olan araştırma görevlileri için talepte bulunulmaktadır. Bu kontenjanlara araştırma görevlilerinin tercih sıralamaları ve ÖYP puanları esas alınarak YÖK tarafından yerleştirme yapılmaktadır. Üniversitemiz 2013 Ocak ayında 146 Anabilim Dalı için; 476 araştırma görevlisi kontenjanı talebinde bulunmuştur. Araştırma görevlileri ÖYP üniversitelerinden ÖYP kapsamında 2547 sayılı Kanun’un 2880 sayılı Kanunla değişik 35. maddesine dayanılarak hazırlanan “Bir Üniversite Adına Başka Bir Üniversitede Lisansüstü Eğitim Gören Araştırma Görevlileri Hakkında Yönetmelik”in 4. maddesi uyarınca geçici olarak eğitim görmek üzere üniversitemize görevlendirilerek eğitimlerine başlamaktadırlar.
Yurt Dışına Gitme Şansı Oluyor mu?
Araştırma görevlilerinin proje ve seyahat giderleri için, YÖK tarafından Yüksek lisansta 20 bin TL, Doktorada 30 bin TL, Bütünleşik doktora eğitiminde ise 50 bin TL ödenek sağlanmaktadır. Bütünleşik doktora, daha kısa sürede eğitimlerini tamamlayıp ÖYP üniversitelerine dönebildikleri için tercih edilmektedir. Eğitimlerde süre sınırları vardır ve ek sürede kaynak aktarımı kullanılamamaktadır, başarıya dayalı bir programdır. Uzatma süresinde de tezlerini tamamlayamazlarsa ÖYP araştırma görevliliği son bulmaktadır. Yılda toplam 15 günü geçmemek koşuluyla yurtiçi ve yurtdışı kısa süreli bilimsel etkinliklere katılabiliyorlar. Ayrıca araştırma görevlileri YÖK tarafından doktora tez araştırma desteği ile bir yıl yurt dışına görevlendirip, masrafları da ayrıca ödenmektedir. Nitelikli bilim insanının yetişmesi için bütün imkanlar YÖK tarafından karşılanmaktadır.
Son iki yıldır Hacettepe gibi büyük üniversiteler de kendi kadrolarına ÖYP araştırma görevlisi alabilmektedir. Halen Hacettepe’nin kendi kadrosunda 25 ÖYP araştırma görevlisi bulunmaktadır.
Hacettepe ÖYP sitesi: http://www.oyp.hacettepe.edu.tr