“HABERCİLİKTE ETİK DURUŞ İÇİN MESAFEYİ KORUMAK GEREKİR”

SAĞLIK HABERCİLİĞİNE YÖN VERENLER

Sağlık muhabirinin haber yapacağı haber kaynağı ile arasındaki “mesafe”nin çok önemli olduğuna dikkat çeken Bugün Gazetesi Sağlık Muhabiri Nesrullah Sonay, “Meslek hayatımda tanıdığım ve görüştüğüm firma, özel kurum ya da PR temsilcisi sayısı parmakla gösterilecek kadardır. Etik duruş için bunu çok önemsiyorum” diye konuştu.  

Sağlık haberciliğinde etik ve objektif yaklaşım çok önemlidir. Haberin çok ses getirmesi ya da sansasyonel olması için yanlış bilgi aktarılmamalı. Haber kaynakları ile belli bir mesafenin korunmasının etik açıdan çok önemli olduğuna dikkat çeken Bugün Gazetesi Sağlık Muhabiri Nesrullah Sonay, konu ile ilgili şu bilgileri verdi: “Sağlığın ve doğal olarak sağlık haberciliğinin ülkemizde her geçen gün daha da önemli hale geldiğini görüyoruz. Ancak sağlık haberinin yazılmasında gösterilen hassasiyet aynı paralellikte değil. Tiraj ve yeni haber üretme kaygısı maalesef bazı etik değerlere gölge düşürüyor. Amaç daha iyi haber değil daha çok haber üretmek oluyor.  Hiçbir okuyucu bir haberi baştan sonra okumaz. Haberin kısa ve özü itibariyle aktarılanı makbuldür.

Sağlık Haberciliği İşin Öznesi Olmadan O Çizginin Üzerinde Yürümektir
Sıradan bir insan hayattan ne bekler? Para, mutluluk, huzur ve sağlık… İlk üçü olmadan da o insan yaşamına devam eder; ama sağlık için aynı şey söz konusu değil. Sağlıklıysa yaşayacak değilse ölecek ya da acılar için yaşamını sürdürecek. Yani yaşamla ölüm arasında bir çizgidir sağlık. Sağlık haberciliği de işin öznesi olmadan o çizginin üzerinde yürümektir.  

Mesleğe Yeni Başladı Diye Kimse Çok Sansasyonel Haber Yapmak Zorunda Değil
İdeal bir sağlık muhabirinin tıpkı diğer alanlarda olduğu gibi tecrübe bence bu işin kilit noktasıdır. Mesleğe yeni başladı diye kimse çok sansasyonel haber yapmak zorunda değil. Her şeyin bir sırası var. Börtü böcekle başlarsınız ama o sizin için iyi bir deneyim olur. Kesinlikle bunu hafife almamak lazım. Ve bence mesleğe yeni başlayan biri için börtü böcek haberi yapmakla başlaması gerekir. Devamında edindiğiniz kazanımlar sizi gündem yaratacak haberlere getirecektir.


 “Mesafe” Çok Önemlidir
Sağlık muhabirinin haber yapacağı haber kaynağı ile arasındaki “mesafe” çok önemlidir. Meslek hayatımda tanıdığım ve görüştüğüm firma, özel kurum ya da PR temsilcisi sayısı parmakla gösterilecek kadardır. Haberimde konu olan hekim kamuda çalışıyorsa 2, özeldeyse 3 kez düşünürüm ve haberi öyle yazarım. Diğerleri için ise sayı artarak devam eder.  

Hasta ve Hasta Yakınları Moral İster
Haberi, haber yapan konusu kadar görselidir aynı zamanda. Bu nedenle görsel malzeme seçerken çok hassas davranılmalı. Kesinlikle tercihi iç karartıcı bir fotoğraftan yana kullanmamalı. Kimse kimsenin kanlar içinde böbreğini, ciğerini ya da neşter kesiklerini görmek zorunda değil. Hasta ve hasta yakınları moral ister. Fotoğrafta da bunu vermeliyiz.    

Sağlık Programları Ticari Bir Sektöre Doğru Sürükleniyor
Sağlık programlarında dikkat edilmesi gerekenler bütün meslektaşlarımın dillendirdiği ve benim de değinmeden geçemeyeceğim bir konu. Üzülerek görüyorum ki sağlık programları ticari bir sektöre doğru sürükleniyor. Söz konusu programa çıkmak için doktorlar veya bağlı olduğu kurum belli ücretler ödüyor. Yani ona ulaşacak hastaları para vererek buluyor. Böylesi bir durumda sağlık adına sağlıklı bir iş yapılıyor olduğunu söylemek mümkün değil. Yapılacak şey derhal bu uygulamaya son vermektir.   


Kim Bilir Belki 10 Yıl Sonra Basılı Gazete Kalmayacak
Gazetelerdeki tiraj kaygısı var televizyonlarda reyting. Her ikisi de gazeteciliğe konulan bir bomba gibidir. Fitili her ateşlediğinde patlar. Habercilik yavaş yavaş internet mecrasına kaymaya başladı. Kim bilir belki 10 yıl sonra basılı gazete kalmayacak ve biz haberlerimizi buradan okuyuculara ulaştıracağız. Endişem, burada da benzer sorununun baş göstermesi; daha fazla ‘tık’ alma. Bunu şimdiden görmeye başladık. Bunun önüne geçmek için yine bize iş düşüyor. Haberi hiçbir müdahale gerektirmeyecek şekilde yazmak. Haber illa parlatılacaksa bunu haberin sahibi yapmalı. Başkalarına bırakılırsa o haber, haber olmaktan çıkar. 

Farklı Yerlerde Paylaşılan Haberde Kaynak Belirtmemek, Emek Hırsızlığıdır
Farklı yerlerde paylaşılan haberde kaynak belirtmemek, emek hırsızlığıdır. En çok yakındığımız konulardan biri de bu sanırım. Hatta bazı haber siteleri sadece kurumun adını geçmekle yetiniyor. Muhabirin adı ortada yok. Dolayısıyla emeği de yok edilmiş oluyor. İkisinin birlikte yayınlanması şart. Aynı şey sadece gazeteler için geçerli değil. Haber ajanslarının da servis ettiği haberde mutlaka muhabirin ismini belirtmesi gerekir.” 


Nesrullah Sonay kimdir?
Bundan 31 yıl önce Trabzon’da dünyaya geldi. İlk ve orta öğrenimini çok sevdiği memleketinde tamamladı. 2005 yılında İstanbul Üniversitesi Gazetecilik Bölümü’nü kazandı. 2. sınıfın sonunda 1 yıl boyunca üniversitenin haber ajansında (İÜHA) muhabir olarak görev yaptı. Akabinde 4. sınıfta yani 2008’de Bugün Gazetesi’ne geçti. O gün bugündür aynı yerde. Ağırlıklı olarak sağlık ve eğitim alanında haberler yazıyor.  

“HABERCİLİKTE ETİK DURUŞ İÇİN MESAFEYİ KORUMAK GEREKİR”

SAĞLIK HABERCİLİĞİNE YÖN VERENLER

Sağlık muhabirinin haber yapacağı haber kaynağı ile arasındaki “mesafe”nin çok önemli olduğuna dikkat çeken Bugün Gazetesi Sağlık Muhabiri Nesrullah Sonay, “Meslek hayatımda tanıdığım ve görüştüğüm firma, özel kurum ya da PR temsilcisi sayısı parmakla gösterilecek kadardır. Etik duruş için bunu çok önemsiyorum” diye konuştu.  

Sağlık haberciliğinde etik ve objektif yaklaşım çok önemlidir. Haberin çok ses getirmesi ya da sansasyonel olması için yanlış bilgi aktarılmamalı. Haber kaynakları ile belli bir mesafenin korunmasının etik açıdan çok önemli olduğuna dikkat çeken Bugün Gazetesi Sağlık Muhabiri Nesrullah Sonay, konu ile ilgili şu bilgileri verdi: “Sağlığın ve doğal olarak sağlık haberciliğinin ülkemizde her geçen gün daha da önemli hale geldiğini görüyoruz. Ancak sağlık haberinin yazılmasında gösterilen hassasiyet aynı paralellikte değil. Tiraj ve yeni haber üretme kaygısı maalesef bazı etik değerlere gölge düşürüyor. Amaç daha iyi haber değil daha çok haber üretmek oluyor.  Hiçbir okuyucu bir haberi baştan sonra okumaz. Haberin kısa ve özü itibariyle aktarılanı makbuldür.

Sağlık Haberciliği İşin Öznesi Olmadan O Çizginin Üzerinde Yürümektir
Sıradan bir insan hayattan ne bekler? Para, mutluluk, huzur ve sağlık… İlk üçü olmadan da o insan yaşamına devam eder; ama sağlık için aynı şey söz konusu değil. Sağlıklıysa yaşayacak değilse ölecek ya da acılar için yaşamını sürdürecek. Yani yaşamla ölüm arasında bir çizgidir sağlık. Sağlık haberciliği de işin öznesi olmadan o çizginin üzerinde yürümektir.  

Mesleğe Yeni Başladı Diye Kimse Çok Sansasyonel Haber Yapmak Zorunda Değil
İdeal bir sağlık muhabirinin tıpkı diğer alanlarda olduğu gibi tecrübe bence bu işin kilit noktasıdır. Mesleğe yeni başladı diye kimse çok sansasyonel haber yapmak zorunda değil. Her şeyin bir sırası var. Börtü böcekle başlarsınız ama o sizin için iyi bir deneyim olur. Kesinlikle bunu hafife almamak lazım. Ve bence mesleğe yeni başlayan biri için börtü böcek haberi yapmakla başlaması gerekir. Devamında edindiğiniz kazanımlar sizi gündem yaratacak haberlere getirecektir.


 “Mesafe” Çok Önemlidir
Sağlık muhabirinin haber yapacağı haber kaynağı ile arasındaki “mesafe” çok önemlidir. Meslek hayatımda tanıdığım ve görüştüğüm firma, özel kurum ya da PR temsilcisi sayısı parmakla gösterilecek kadardır. Haberimde konu olan hekim kamuda çalışıyorsa 2, özeldeyse 3 kez düşünürüm ve haberi öyle yazarım. Diğerleri için ise sayı artarak devam eder.  

Hasta ve Hasta Yakınları Moral İster
Haberi, haber yapan konusu kadar görselidir aynı zamanda. Bu nedenle görsel malzeme seçerken çok hassas davranılmalı. Kesinlikle tercihi iç karartıcı bir fotoğraftan yana kullanmamalı. Kimse kimsenin kanlar içinde böbreğini, ciğerini ya da neşter kesiklerini görmek zorunda değil. Hasta ve hasta yakınları moral ister. Fotoğrafta da bunu vermeliyiz.    

Sağlık Programları Ticari Bir Sektöre Doğru Sürükleniyor
Sağlık programlarında dikkat edilmesi gerekenler bütün meslektaşlarımın dillendirdiği ve benim de değinmeden geçemeyeceğim bir konu. Üzülerek görüyorum ki sağlık programları ticari bir sektöre doğru sürükleniyor. Söz konusu programa çıkmak için doktorlar veya bağlı olduğu kurum belli ücretler ödüyor. Yani ona ulaşacak hastaları para vererek buluyor. Böylesi bir durumda sağlık adına sağlıklı bir iş yapılıyor olduğunu söylemek mümkün değil. Yapılacak şey derhal bu uygulamaya son vermektir.   


Kim Bilir Belki 10 Yıl Sonra Basılı Gazete Kalmayacak
Gazetelerdeki tiraj kaygısı var televizyonlarda reyting. Her ikisi de gazeteciliğe konulan bir bomba gibidir. Fitili her ateşlediğinde patlar. Habercilik yavaş yavaş internet mecrasına kaymaya başladı. Kim bilir belki 10 yıl sonra basılı gazete kalmayacak ve biz haberlerimizi buradan okuyuculara ulaştıracağız. Endişem, burada da benzer sorununun baş göstermesi; daha fazla ‘tık’ alma. Bunu şimdiden görmeye başladık. Bunun önüne geçmek için yine bize iş düşüyor. Haberi hiçbir müdahale gerektirmeyecek şekilde yazmak. Haber illa parlatılacaksa bunu haberin sahibi yapmalı. Başkalarına bırakılırsa o haber, haber olmaktan çıkar. 

Farklı Yerlerde Paylaşılan Haberde Kaynak Belirtmemek, Emek Hırsızlığıdır
Farklı yerlerde paylaşılan haberde kaynak belirtmemek, emek hırsızlığıdır. En çok yakındığımız konulardan biri de bu sanırım. Hatta bazı haber siteleri sadece kurumun adını geçmekle yetiniyor. Muhabirin adı ortada yok. Dolayısıyla emeği de yok edilmiş oluyor. İkisinin birlikte yayınlanması şart. Aynı şey sadece gazeteler için geçerli değil. Haber ajanslarının da servis ettiği haberde mutlaka muhabirin ismini belirtmesi gerekir.” 


Nesrullah Sonay kimdir?
Bundan 31 yıl önce Trabzon’da dünyaya geldi. İlk ve orta öğrenimini çok sevdiği memleketinde tamamladı. 2005 yılında İstanbul Üniversitesi Gazetecilik Bölümü’nü kazandı. 2. sınıfın sonunda 1 yıl boyunca üniversitenin haber ajansında (İÜHA) muhabir olarak görev yaptı. Akabinde 4. sınıfta yani 2008’de Bugün Gazetesi’ne geçti. O gün bugündür aynı yerde. Ağırlıklı olarak sağlık ve eğitim alanında haberler yazıyor.