HASTALARIN KİŞİLİK TİPLERİNE GÖRE DAVRANIN

Hekimlerin belli sayıda hasta bakmasının iletişim kalitesini arttırdığını kaydeden İzgören Akademi Eğitmenlerinden Barış Kılıçarslan, yapılan bir araştırmaya göre ülkemizdeki insanların yüzde 40’ının “Duygusal kişilik“ tipine sahip olduğunu ve bu tip hastalarla diyaloga girerken onlara yakın davranmanın önemli olduğunu belirtti.
Birinci Basamak Hekimleri için artı değer yaratma hedefi ile AstraZeneca tarafından düzenlenen, toplantıda “Hasta Hekim iletişiminde iyiyi yakalamak, sosyal stilleri ile hastayı anlamak” konulu oturumda İzgören Akademi Eğitmenlerinden Barış Kılıçarslan, hekimlere iletişim teknikleri ve kişilik tipleri hakkında bilgi verdi.

Bilgiye Sahip Olmak İçin Etkili İletişim Gerekli
Öncelikle hastaları rahat hissettirmek gerektiğini dile getiren Kılıçarslan, hasta karşısında doktorların güçlü konumda olduğunu hatırlattı. Kılıçarslan, Sağlık Dergisi’ne şunları anlattı: “İnsanları ikna etmek istiyorsanız ya acısına son verecekseniz ya da haz alacak bir durum olacak. Hastaların hekime odaklanma nedeni bir acıyla gelmeleri, dolayısıyla herkes doktor hedef nokta oluyor. Bilgi vermenizin dışında o bilgiye sahip olmak gerekir. Bunun içinde etkili iletişim gerekiyor.
Belli Sayıda Hasta Bakmak İletişim Kalitesini Arttırır
İnsanlar ne anlattığınızdan çok ne yaptığınıza bakarlar. Siz anlatabilirsiniz ancak bunu desteklemeniz gerekir. Siz yansıtmasanız da beden diliniz sizi ele verir bu nedenle belli sayıda hasta bakmak iletişim kalitesini arttırır. Doktorların hastaları ile konuşurken onları biraz daha rahat hissettirmek gerekir. Analitik bir dili basite indirgerken kendinizi hasta konumunda düşünün, hekimden sizi rahatlatmasını beklersiniz. İletişimde ilk olarak yüz yüze iletişimde sözcükler, ses tonu ve beden dili etki bırakır.
İletiminizde Beden Dilinin Etkisi Yüzde 55
Birçok insanda da sözcükler çok önemli ama yüz yüze konuşmada sözcüklerin etkisi yüzde 7, ses tonu yüzde 8 ve beden dili yüzde 55. “Enegram” denilen kişilik analiz yöntemi Rus bir bilim adamı tarafından 26 ülkeyi dolaştıktan sonra bulunmuş. Birçok alanda bu teknik kullanılır. Önemli 9 kişilik tipi var, bunlar 4 temel kişilik tipinden oluşur. Olaylara hepimizin verdiği tepkiler farklıdır. Hepimizin algıları eş seçerken, iş seçerken, yemek yerken, üzerinizdeki kıyafetin rengini ve yakın çevrenizi belirlerken 4 temel kişilik tipi kullanılır.

Diktatör Kişilikli Hastalar, Hekimi Muayeneye Gelmiş gibi Davranır
“Diktatör kişilik” tipi hep dediğini dikte ettirmekten hoşlananlardır. Kelime köküne bakarsanız “dikte ettirmek” isteyenlerdir. Bunlar doktorların en zorlandıkları tipler, sanki o kişi doktoru muayene etmeye gelmiş gibi davranır. Beden dillerine hakim insanlardır, bu insanların ellerini sıktığınız anda gücü hissedersiniz. Yüzde bakılan 3 bölge vardır, genelde göz temasınızı yakalamazlar ve genelde alnınıza veya başka yerlere bakarlar. Kendilerini daha önemli hissettirmek içindir yaparlar ve bu durum doğalarında vardır.
Doktorlar Analitik Kişilikliler
Analitik kişilik tipi doktorların çoğu bu gruba girer. Birincil karakter tipleri analitik olmakla birlikte kimse tek kişilik tipinden oluşmaz. Biri baskın birde çekingen vardır. doktorlarda mutlaka bir analitik zeka olması gerekiyor. Analitik bölümünde major ya da minor çok başarılı olmayacağını veya çok zevk almayacağını düşünüyorum. Çok fazla verilerle, sayılarla ve anlizlerle iç içe kalıyorsunuz. Hastaya sayısal verileri vermek durumunuzdur. Ortalama konuşmamanız gerekiyor. Hastanın kafasında şunu algılar, 7gün mü 8 gün mü?
İş Bitirici Kişiliktekiler Hastalanmadan Gelmezler
“İş bitirici kişilik” tipleri ise liderlere biraz yakın gözükmesine rağmen dışa açık kişilik tipleri. İletişime önem verirken, güce ve kontrole da önem verirler. Çok yönlüdürler ve sonuç odaklıdırlar. Detayları sevmezler, sonucu öğrenmek isterler. Hayatlarında risk alan insanlardır, hızlı yaşa genç öl diyenlerdir. Genelde başlarına bir şey gelene kadar hastalık umurlarında değildir. Çok kötü bir durumu bile olumlu karşılayabilirler. Yaratıcı ve çılgın hareketleri vardır.
Ülkemizde Baskın Kişilik Tipi Duygusal
“Duygusal kişilik“ tipleri yapılan bir araştırmaya göre ülkemizdeki insanların yüzde 40’ını oluşturuyor. Oranlara göre ilk sırada duygusal, sonra iş bitirici, sonra lider ve analitik yer alıyor. Televizyonda izlenme oranı yüksek olan programlardan bu durum daha net anlaşılıyor. Dramı seven bir milletiz. Bu tip hastalarla diyaloga girerken de onlara yakın davranmak önemli.
“Lider ve analitik kişilik” tipleri sizi sevmek zorunda değildir, işinizi ve anlattıklarınıza bakar. Ama iş bitirici samimi olmak ister, duygusal tip ise duygusal davranılmasını istiyor. Bu kişilik tiplerinde karşı tarafa beden dilinizle veya konuşurken hiçbir şey anlatamayabilirsiniz. Ancak sustuğunuz zaman mutlaka bir şey anlarlar.
Hastaları Karşınıza Almayın
Hastayla mümkünse karşılıklı oturmayın, 45 derecelik açıyla ortak noktaya bakılmalı. Yan yana aynı yönde oturulduğunda uyum sağlanır. Psikologların sağladığı oturum şeklinde de oturulması iyidir. Dikkat ettiyseniz ülke liderleri 45 derecelik açıyla otururlar.
Belli Sayıda Hasta Bakmak İletişim Kalitesini Arttırır
Doktorların çok fazla hastayla görüşmesi, sabah ilk görüşülen hasta ile kurduğunuz iletişim kalitesi günün sonundaki ile aynı olmayabilir. Bu satış danışmanlarında da aynıdır. İnsanlar daha çok beden dilinizi okur. Günün yorgunluğunu önlemek için ufak aralar, belirli oranda hastaya bakmak avantajlı olabilir. Doktorlara uygulamalı iletişim seminerleri verilmesi etkili olur. Alanda çalışmaya başladıklarında takım arkadaşlarıyla birlikte eğitim almalılar.”
Toplantıdaki Diğer Konular
AstraZeneca, “Birinci Basamak Artı Değer Toplantıları” adı altında gerçekleştirilen eğitim programı ile sadece “Asit Peptik Hastalıklar” hakkında değil, aynı zamanda “zorlu hastada ilaç seçimi”, “laboratuvar sonuçlarının değerlendirilmesi”, “hasta-hekim iletişiminde iyi olmak”, “mal praktis”, “komorbid hastalıklara yaklaşım” ve “hasta hekim ilişkisinin hukuksal boyutu” gibi konularla da birinci basamak hekimlerinin tedavi uygulamalarına katkıda bulunabilmek hedeflendi.