GLOKOM SİNSİ YAKLAŞIR!

Erken teşhis edilmediği takdirde körlüğe neden olan glokom hastalığı, hekimleri farklı komplikasyonlarla ilgili çalışmalar yapmaya yönlendiriyor. Yapılan bir araştırmaya göre farklı organlarda birikerek farklı komplikasyonlara neden olan Psödoeksfoliasyon maddesi damar çeperinde de birikerek anevrizmaların oluşumuna neden olduğunu belirlendi. Çalışma sonucunda Psödoeksfoliasyon Sendromu’nun yol açtığı anevrizmalarda, glokom riskini yükselttiği ortaya çıktı.

Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Göz Hastalıkları Kliniğinin önderliğinde Türkiye Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi 3. Kalp Damar Cerrahisi Kliniği ile ortak bir çalışma yürütüldü. Çalışmaya göre anevrizma hastalarında glokom riski araştırıldı. Glokomun sinsi bir hastalık olduğu ve erken teşhis ile körlüğün önüne geçildiğine dikkat çeken Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Göz Hastalıkları Klinik Şef Yardımcısı Doç. Dr. Özlem Evren Kemer, ayrıca glokomun bazı komplikasyonlarla paralel olarak ilerleme gösterdiğini dile getirdi.

“PSX madde birikimi PSX glokomu için önemli bir risk faktörü”
Glokomun nedenleri arasında psödoeksfoliasyon (PSX) maddesi denilen maddenin birikimininönemli olduğunu söyleyen Doç. Dr. Kemer, “PSX madde birikimi glokomiçin önemli bir risk faktörü. Mutlaka hastanın takip edilmesi gerekir. PSX materyali varlığı (PSX sendromu) ülkemizde çok sık görülüyor” dedi.

“Anevrizma nedeniyle ameliyat olan hastaların yüzde 50’sinde PSX materyali varlığını tespit ettik”
PSX materyalinin damar çevresinde biriktiğini kaydeden Doç. Dr. Kemer, “Bu madde vücudun tüm organlarında birikim yapabiliyor. Biz de bu materyalin sistemik tutulumunu göstermek amacıyla, aort anevrizması nedeniyle ameliyat yapılan hastaların gözlerinde PSX materyali birikimi olup olmadığını göstermek için çalışma başlattık. Anevrizma nedeniyle ameliyat olan hastaların yüzde 50’sinde gözde PSX materyali varlığını tespit ettik. Bu da PSX’in sistemik bir sorundan glokoma uzanan bir rahatsızlığın uyarısı olduğunu düşündürdü.” diye konuştu.

“Numune Hastanesi’nde PSX Glokom oranı yüzde 30”
Glokomun çok sinsi bir hastalık olduğuna dikkat çeken Doç. Dr. Kemer, “Bu hastalığın geriye dönük bir tedavisi mümkün değil. Hastalara göz taraması sırasında tanı konuluyor, glokom mevcutsa gerekli tedavilerle glokomun ilerlemesi engelleniyor. Sistemik tutulum yapması nedeniyle hastanın sistemik şikayetleri sorgulanıyor ve multidisipliner olarak tedavi ediliyor. Ülkemizde yüzde 10 oranında PSX materyali birikimi görülmektedir. Kendi kliniğimizde glokom nedeniyle takip ettiğimiz hastalarımızın yüzde 30’unda PSX’e bağlı glokomarastlıyoruz. Multidisipliner olarak yapılan çalışmalar sonucunda hastalar önceden teşhis edilerek glokom riski azaltılabilir. Normal popülasyona göre yaşlı hastalarda görülen bu durum Aort damarında anevrizmaya kulakta işitme kaybına neden olabilir.Bu hastaların göz muayenesine yönlendirilmesi glokomun erken teşhisine yardımcı olabilir. diye konuştu.

PSX Glokom Şüphesini Akla Getirsin
Glokomun, göz içi basınca bağlı olarak gelişen, görme sinirinin hasarı ve görme hücrelerinin kaybıyla sonuçlanan bir hastalık olduğunu kaydeden Doç. Dr. Kemer , Halk arasında “göz tansiyonu” olarak bilinen glokomun geriye dönüşümü olmayan körlük nedenleri arasında 2. sırada yer aldığını belirtti. Doç. Dr. Kemer , hiçbir belirti vermeden ilerlediği için “sinsi” bir hastalık olduğuna dikkati çektiğini, hastaların başlarda görme duyularında bir kayıp hissetmedikleri için hastalığı fark etmediklerini, önce çevredeki görme alanının daraldığını ve görme keskinliğinin zamanla azaldığını anlattı. Doç. Dr. Kemer, hastalık ilerlediği zaman da geç kalındığını bunun için PSX’e bağlı aort anevrizması tespit edilen hastaların gözlerinde psödoeksfoliasyon maddesi varlığının tespit edilmesinin glokom riskini ortaya koyacağını belirtti. Doç. Dr. Kemer, glokomlu hastalarda görme kaybı meydana geldikten sonra bunun telafi edilemediğini, ancak tanı konulduktan sonra ilerleyişin durdurulabildiğini söyledi.

Göz Tansiyonu Kontrolü Erken Teşhise Yardımcı
Risk grubundakilerin belirli aralıklarla kontrolden geçmelerinin hastalığın erken evrede yakalanmasını sağlayacağını dile getiren Doç Dr. Kemer, “40 yaş üzerindekilerde yakın gözlük ihtiyacı ortaya çıkıyor. Bu nedenle hastalar daha sık göz muayenesi için başvuruyorlar. Bu da bize riskin arttığı yaş gruplarında bu sinsi hastalığı basit bir muayene ile erken teşhis etme şansı veriyor. Hastalara ilaç ve damla tedavisi uygulanıyor. Bu hastaların yaşam boyu takip edilmesi büyük önem taşıyor” dedi.

Kardiyologlar Glokom İçin Hastalarını Uyarsın!
Türkiye Yüksek İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi 3. Kalp Damar Cerrahisi Kliniğinden Doç. Dr. Ufuk Tütün araştırma hakkında şu bilgileri verdi: “Anevrizma damarı zayıflatıyor. Psödoeksfoliasyon maddesi farklı organlarda birikerek zarar veriyor. Bu maddenin karaciğer, akciğer ve farklı organlarda da biriktiğini fark edince ‘bir damar çeperi hastalığı olan Psödoeksfoliasyona bağlı göz hastalığı olabilir mi’ diye bir düşünceden yola çıktık. Bunun için hastaları göz kliniğine yönlendirdik. Muayene sonrasında bu maddenin gözde birikiminde glokom ve katarakta yol açtığını gördük.”

Anevrizma Nasıl Oluşur?
Kalpten çıkan ana atardamar olan aortun, en belirgin hastalıkları normalden geniş hale gelmesi yani anevrizma olduğunu kaydeden Doç. Dr. Tütün, “Aort anevrizması, aortun normal çapından geniş bir çapa ulaşarak genişlemesidir. Aortun bütün bölümlerinde anevrizma gelişebilir. Genişlemiş olan bölümün patlayarak hayatı tehdit etme riski vardır. Anevrizma ne kadar büyükse damarın yırtılma ihtimali o kadar fazladır. Yapılan çalışmalarda kritik genişleme sınırı 5 cm olarak belirlenmiştir. Küçük anevrizmalar ilaçla tedavi edilerek hasta takip edilir. Anevrizmaların gelişim temelinde bir takım nedenler var, hipertansiyon, damar sertliği, enfeksiyon gibi. Yapılan çalışmalarda da yeni yeni hücreler arası matriks yapı bozukluğunun damarlarda anevrizmaya neden olabileceği tartışması ortaya konulmaya başlandı. Genel fizyopatoloji kitaplarında henüz etyolojik nedenlerden biri olarak PSX’den bahsedilmemekte ama literatür desteği ve yaptığımız çalışmalar sonucu PSX ile aort anevrizması bulunması arasında yüzde 50’lik bir beraberlik var. Bu hastalıklardan birinin tespitinde diğeri de sinsi bir şekilde bekliyor olabileceğinden araştırılması gerekiyor” dedi.