Sağlık Bakanlığı, organ bağışını artırmak için yeni bir çalışma başlatacak. Bakanlık, organ bağışlayanın kimliğini gizleyecek. Alıcı donörün ailesine bakanlık aracılığıyla sadece “minnet mektubu” yazacak.
Organ ve Doku Nakli Koordinatörlüğü 2. Sempozyumu Antalya’da yapıldı. Sağlık Bakanlığı organ bağışını teşvik için yeni çalışmalar yapacak. Sempozyum sonrasında düzenlenen basın toplantısına katılan Amerikan Ulusal Organ Nakli Koordinatörlüğünü yürüten Yale Üniversitesi’nden Prof. Dr. Şükrü Emre, Türkiye’de organ bağışlarının artırılması için Amerika’da uygulanan sistemle ilgili önerilerde bulundu. Son olarak organ bağışı kart başvurusu için Guiness rekoru denemesi yaptıklarını ve böylece 8 saat içinde binlerce kişinin organ bağışı gönüllüsü olduğunu söyledi.
“Donörün Kimliğinin Kesinlikle Gizli Kalıyor”
Amerika’da donörün kimliğinin kesinlikle gizli kaldığını anlatan Emre şu bilgileri verdi: “Orada yasalar da bu şekilde düzenlenmiş. Alıcıya sadece donörün yaşı ve nereden olduğu konusunda bilgilendiriliyor. Bunun dışında donörün ailesine istiyorsa bir minnet mektubu yazmasının uygun olacağı belirtiliyor. Ancak bu mektupta kendi kimliği konusunda da bilgi verilmemesi isteniyor. Kurallara uymayanlara para ve hapis cezası veriliyor.”
Amerika’da yılın doktoru seçilen Yale Üniversitesi Organ Nakli ve İmmünoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Şükrü Emre, Türkiye’de yapılan yüz nakli operasyonundan bir Türk doktor olarak gurur duyduğunu söyledi. İnsan kopyalamaya karşı olduğunu belirten Emre, organ kopyalamanın ise çok önemli bir başarı olacağını dile getirdi.
“Minnet Mektubu” Uygulaması
Tedavi Hizmetleri Genel Müdürü İrfan Şencan ise Amerika’daki “minnet mektubu” sisteminin Türkiye’de de uygulanabileceğin belirterek şunları söyledi: “Biz de çalışmalarımızı yapacağız. Önümüzdeki aylarda sempozyumda tartışılan ve Türkiye’de uygulanabilecek olan konuları hayata geçireceğiz. Bunlardan biri de donörün kimliğinin kesinlikle gizlenmesi ve bağışladıkları organ ya da uzvun akıbeti hakkında bilgi verilmesi.”
“Biz Önce Kendi Doktorlarımızı Ve Personelimizi Eğitmekle İşe Başladık”
Şencan, organ bağışı konusunda Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) ve Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) ile de görüşeceklerini söyledi. Şencan, “Bu kapsamda, lise ve üniversitelerde okutulan derslerde öğrencilere organ bağışının ne olduğu ve önemine ilişkin bilgilendirme de yapılacak. Bakanlık, organ bağışının teşvik edilmesi için din adamlarına da eğitim verecek. Biz önce kendi doktorlarımızı ve personelimizi eğitmekle işe başladık. Bugüne kadar 5 bin doktorumuzu eğitime aldık. Tüm personelimiz bu eğitimleri alacak” dedi.
Bağışçıya Şeref Madalyası
ABD’nin tüm eyaletlerinde, her yıl valiliklerin girişimiyle düzenlenen, medyanın da katılımının sağlandığı resmi törenlerde, organ bağışı yapan kişi ve ailesine “hayat kurtarma sertifikası” ile “eyalet şeref madalyası” veriliyor. Ayrıca yine ABD’de, organ bağışı ve organ nakil üniteleri de, bağışçı sayısını artırmak amacıyla, gönüllü bağışçılara çeşitli hediyeler vererek, konuyu dikkat çekici ve cazip hale getirmeye çalışıyor. 12 yıldır uygulanan vergi indirimi ve iş kaybını karşılama uygulamalarından da olumlu sonuçlar alındığı belirtiliyor.
Dünyadaki Bağış Yöntemleri
Temelde organ bağışıyla ilgili 4 yöntem var. Bu yöntemler, bağış yapan kendi isteğiyle organ bağışı yapmaya hazır olmadığı zamanlarda devreye giriyor. Bu düzenlemeler şimdilik her yerde aynı şekilde kullanılmıyor. Her ülke kendi kararlarını kendisi veriyor.
*İtiraz yöntemi: Bu yöntemde sağlığında kesin itirazı olmayan herkesin organı bağış olarak kabul edilir. Birçok Avrupa ülkesinde bu yöntem uygulanır.
*Genişletilmiş itiraz yöntemi: İtiraz yönteminin yanı sıra, bağışçının ölümünden sonra, potansiyel bağışçının akrabaları organ bağışını, ölen kişinin, yaşarken yaptığı vasiyet olarak kabul eder.
*Gönüllülük yöntemi: Bu yöntem, bağışçının yaşarken organlarını bağışlayacağını kabul etmiş olması zorunluluğunu getirir. Kesin bir organ bağışı yapmayı kabul etme prosedürü gerektirir.
*Genişletilmiş gönüllülük yöntemi: Bağışçının ölümünden sonra, ailesi de bağış için onay verebilir.
