Ülkemizde tıbbi ışınlamalar alanında X-ışını üreterek teşhis ve tedavide kullanılan görüntüleme cihazlarının KAL-TEST Kalite Kontrol Testlerini yapmakta olan Kalibrasyon Test Danışmanlık Ve Eğitim Hizmetleri A.Ş. ISO IEC 17020 standardına bağlı olarak A Tipi üçüncü taraf bağımsız bir kuruluş olarak akredite olmuştur. Firma, Mamografi Akreditasyon programına katılan mamografi merkezlerinin kalite kontrol testlerini yapıyor. KAL-TEST, Konvansiyonel Radyografi, Bilgisayarlı Radyografi Okuyucu (CR), Dijital Radyografi, Konvansiyonel Mamografi, Dijital Mamografi (FFDM ve CR), Floroskopi (Anjiyo, C Kollu, Mide Masası), Dental (Periapikal, Panoramik), Bilgisayarlı Tomografi ve Ultrason görüntüleme sistemlerinin kalite kontrol testlerini gerçekleştirmektedir. Muayene kuruluşu olan şirket, 2009 yılında Manyetik Rezonans (MR) ve nükleer tıp görüntüleme sistemlerine de kalite kontrol test hizmeti vermeyi de planlamaktadır.
Radyasyon ve insan sağlığı odaklı olan Kalite Kontrol Test çalışmasının Radyasyon Güvenliği Programında temel ve en kritik parçası olması sebebiyle bilimsel çalışmayı gerektirdiğini dile getiren Kalite Kontrol Test Müdürü Ercan Güçlü, “Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Radyasyon Güvenliği Yönetmeliğinde ve Avrupa Birliği 97/43/EURATOM direktifinde kalite kontrol testlerinin konu hakkında uzman medikal fizikçiler tarafından yapılması gerekliliği yasal olarak yer almaktadır. KAL-TEST bünyesinde çalışan personel medikal fizik alanında yüksek lisans yapmış fizik mühendisi ve uzman fizikçilerden oluşmaktadır” dedi.
Kalibrasyon İle X Işını Üreten Sistemler
Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan yönetmelik ve yönergeler ile devlet hastaneleri ve özel hastanelerde sağlık hizmetlerinin iyileştirilmesi, kaliteli ve verimli hizmet sunumunun sağlanması amaçlandığını belirten Medikal Fizik Uzmanı Güçlü, yönerge ve yönetmeliklerde görüntüleme cihazlarının kalite kontrolünün yapılıp yapılmadığının sorgulandığını ve hastanelerin de görüntüleme sistemlerinin kalite kontrol testlerini de yaptırdıklarını kaydetti. Hastanelerde biyomedikal cihazlara yapılacak kalibrasyon ile X ışını üreten sistemlere yapılacak Kalite Kontrol Test çalışmasının birbirine karıştırıldığına dikkat çeken Güçlü, ayrıca akreditasyon standardı konusunda da büyük bir karmaşa yaşanarak, hastanelerin yetkisi ve yetkinliği olmayan kalibrasyon firmalarından hizmet alarak zarar gördüklerini vurguladı.
Kalibrasyon ve Kalite Kontrol
“Önceden belirlenmiş şartlar altında, bir ölçü aletinin veya ölçme donanımının gösterdiği değerler ya da bir ölçüm sonucu bulunan değerler ile ölçülerin bunlara karşı gelen veya bilinen değerleri arasındaki ilişkiyi belirleyen işlemlerdir” şeklinde kalibrasyonu tanımlayan Güçlü, Hastanelere kalibrasyon hizmeti veren kuruluşların ISO IEC 17025 standardına bağlı olarak akreditasyona sahip olmaları gerektiğini işaret etti. Sistemlerin ölçülebilen ve kontrol edilebilen tüm performans karakteristiklerinin optimum seviyelerinde izlenmesi ve değerlendirilmesinin radyolojide kalite kontrolünü ifade ettiğini söyleyen Güçlü, hastanelere kalite kontrol hizmeti veren kuruluşların ISO IEC 17020 standardına bağlı olarak akreditasyona sahip olmaları gerektiğini ifade etti.
Akreditasyonun Bir Kapsam Dahilinde Geçerli
“Kavram karmaşasından dolayı hastanelerin alacağı ister kalibrasyon ister kalite kontrol hizmeti olsun, “Akreditasyon Standardı uygunluğu” ilk olarak değerlendirilmelidir. Akredite olan bir kuruluş “Akreditasyon Belgesi” ile birlikte akredite olduğu kapsamı ifade eden “Akreditasyon Kapsam Belgesi” almaktadır. Akreditasyon Kapsam Belgesi, kuruluş tarafından yürütülen faaliyetler arasında uluslar arası kriterlere göre yeterliliği onaylanmış faaliyetleri göstermektedir. Bir standarda göre Akredite olmuş bir kuruluş tarafından yürütülen her faaliyet akredite edilmiş değildir” diyen Güçlü, akreditasyonun bir kapsam dahilinde geçerli olduğunu ve kuruluşun her faaliyetini içermediğini kaydetti.