Ülkemizde acil servislere yapılan başvuruların önüne geçmek için çeşitli önlemler alınırken, hastanın acil olup olmadığı konusunda bazı çelişkiler oluyor. Hasta acil olduğu düşüncesiyle başvurduğu özel hastaneden, “acil değilsin” cevabı karşılığında ödeme yapmak durumunda kalıyor.
Ortaya çıkan bu karışıklık hakkında Sağlık Dergisi’ne açıklamada bulunan Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürü İrfan Şencan, acil olduğu tespit edildiğinde gerekeni daha önce yaptıklarını aynı durum olduğunda yine yapacaklarını belirtti. Şencan, ödeme güçlüğü olan bir hastadan para almanın, karşılığının suç olduğunu söyleyerek, vatandaşların şikayetleri yazılı olarak Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğüne ya da SABİM’e iletebileceklerini dile getirdi.
“Hastanelere Fark Alıyor mu?” Diye Müfettiş Görevlendirmemize Gerek Yok
Şencan, konuyla ilgili şunları söyledi: “Şu anda vatandaşlarımızın hepsi acil servislere başvuruyor. Önemli olan acil servislerde özel hastanede olsa para almayacağı, kanaatinin oluşmasıydı, bu da oluştu. Herkes kendi işini kendi takip edebiliyor. Hastanelere fark alıyor mu diye müfettiş görevlendirmemize gerek yok, vatandaşlar zaten bu duyarlılığa ulaştı. Birkaç büyük hastaneye şikayet üzerine inceleme sonucunda ceza verildi. Mahkeme sonucu belli olmadığı için isim veremiyorum.
Acil Servislerin Suistimal Edildiği Bir Gerçek
Bu konuda hiçbir müsamahamız yok kural belli şikayet varsa inceliyoruz, ispatlanırsa gereğini de yapıyoruz. Acil servislerin kullanım olarak suistimal edildiği de bir gerçek. Gündüz yetişemediğimiz için basit bir ağrıyı acil kapsamında görenler, baş ağrısını, üç gün önceki ayak burkulmasını acil diye gidenler var. Acillerde yaptırdığımız araştırma sonucunda, vatandaşların yüzde 43’ü acil olmadığı halde acile başvurduğunu söylüyor.
Acilde Çalışanlara göre Acile Gelenlerin Yüzde 80’i Acil Değil
Sağlık sektöründe çalışanlarda, acilde çalışanlarda acile gelenlerin yüzde 80’inin acil olmadığı kanaatinde. Böyle bir durumda dengeli olmamız gerekiyor. Suistimal edilmesine karşı özel hastanelerin yüzde 30-70 oranında fark alma durumu da var.
Hastanın Acil Olup Olmadığına Kim Karar Verecek?
Hastanın başvurusu esnasında acil olup olmadığına karar verileme süreci önemli. Daha sonra bilimsel kurulun karar vermesi kolay. Ancak sorumluluğu acilde bakan doktor üzerindedir. Bazen öyle oluyor ki karın ağrısıyla kalp krizi görülebiliyor. “Karın ağrısı acil değildir” gibi genel bir hüküm vermek mümkün değil. İtiraz olursa bilirkişi kararı uygulanıyor.
Hangi Durumda Kim Para Ödüyor?
Sosyal güvencesi olmayıp, parası olan biri Sosyal Güvenlik fiyatlarından özel hastaneye ödeme yapıyor. Özel hastanenin kendi fiyatlarından değil. Hastanın, sosyal güvencesi varsa, sosyal güvencesinden ödeniyor. Ekstra para alınmıyor. Sosyal güvencesi olmayıp parası da olmayanlardan da para alınmıyor. Vatandaş “param yok” diye beyan ettikten sonra para alınmaz. “